Auto kupione bez odliczenia VAT przekaż na cele osobiste bądź sprzedaj bez VAT.

Coraz częstszym problemem staje się opodatkowanie podatkiem VAT wyprowadzenia z działalności gospodarczej pojazdu, przy którego kupnie lub wprowadzeniu do działalności gospodarczej nie przysługiwało prawo do odliczenia tego podatku. Pojawia się więc pytanie o najkorzystniejsze podatkowo rozwiązanie takiej transakcji.

Pełne i częściowe odliczenie podatku VAT po 1 kwietnia 2014 r.

Częściowe prawo odliczenia podatku (np. 60%, 50%) nie skutkuje już prawem do stosowania ani procedury VAT – marża, ani zwolnieniem z podatku VAT. Auta tego rodzaju sprzedawać należy naliczając co do zasady pełny podatek VAT (wyjątkowo stawka zwolniona, gdy auto było wykorzystywane tylko dla celów zwolnionych z podatku VAT). Auto, z tytułu którego nabycia podatnikowi nie dawało prawa odliczenia podatku VAT, pochodzić może z kilku źródeł:

– zostało kupione w komisie na podstawie faktury VAT-marża,
– było autem prywatnym, które podatnik wprowadził do działalności i zaliczył do środków trwałych firmy,
– było autem, które uzyskano w działalności na podstawie darowizny,
– zostało kupione od osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej,
– zostało nabyte od podatnika – przedsiębiorcy, zwolnionego z podatku VAT – ze względu na obrót lub w związku z przeprowadzeniem tej transakcji.

Organy podatkowe w swoich interpretacjach pozwalają w 2014 i 2015 r. stosować procedurę VAT marża w przypadku sprzedaży samochodów, które nabyte zostały w ramach tej procedury lub kupione były od podmiotu zwolnionego z VAT lub nie będącego podatnikiem tego podatku.

Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 15.05.2014 r. (sygn.. akt ILPP2/443-212/14-2/AK) stwierdził, że „przepisy ustawy o podatku od towarów i usług przewidują stosowanie szczególnej procedury opodatkowania dostawy – między innymi – towarów używanych, polegającej na opodatkowaniu marży. Jest to wyjątek od ogólnej reguły opodatkowania obrotu, czyli kwoty stanowiącej zapłatę z tytułu sprzedaży, pomniejszonej o kwotę należnego podatku. Ta szczególna procedura dotyczy jednak tylko dostawy towarów używanych, które podatnik nabył od określonej kategorii podmiotów. Należy podkreślić, że do stosowania szczególnej procedury opodatkowania marżą uprawnieni są wszyscy podatnicy, którzy dokonują dostawy towarów nabytych w okolicznościach wymienionych w art. 120 ust. 10 ustawy”.

Procedurę VAT-marża przy sprzedaży (dostawie) samochodów zastosować mogą zatem wyłącznie, ci podatnicy, którzy w trakcie prowadzenia działalności:
– kupili auto do firmy w komisie lub od innego przedsiębiorcy na podstawie faktury VAT-marża albo
– kupili je do firmy od osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej, albo
– kupili je do firmy od podatnika – przedsiębiorcy, zwolnionego podmiotowo (ze względu na niski obrót) z podatku VAT, albo
– kupili je do firmy za granicą od osoby fizycznej bez prawa odliczenia VAT lub na podstawie procedury podobnej do polskiej procedury VAT-marża.

Na podstawie procedury VAT-marża nie można sprzedać natomiast auta prywatnego, które wprowadzone zostało do działalności na podstawie oświadczenia.

Auto przeznaczone na cele prywatne

Przekazanie nieodpłatne auta na cele prywatne rodzi szereg problemów. Za odpłatną dostawę uznaje się m.in. przekazanie towarów na cele osobiste jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Mimo że podatnik nie posiadał prawa odliczenia VAT przy nabyciu auta i wydawać by się mogło, że nie dojdzie do dostawy zrównanej z opodatkowaną, to musi on skontrolować warunki użytkowania auta w firmie. Istnieje możliwość, że w trakcie eksploatacji pojazdu przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku z tytułu nabycia części składowych do tego pojazdu. W efekcie dostawa nieodpłatna staje się opodatkowaną.

Jak wskazało ministerstwo Finansów, w przypadku zakupu bez VAT obowiązek opodatkowania przekazania pojazdu na cele osobiste będzie występował, gdy zostały kupione części składowe, od których odliczono VAT, a ich zakup spowodował trwały wzrost wartości samochodu. Zatem jeżeli dochodziło do kilkakrotnych remontów, w których wartość były wliczane części, to w takim przypadku, przekazując samochód na cele osobiste, nie musi naliczyć VAT. Jeżeli natomiast nabywał na podstawie osobnego dokumentu części samochodowe, to jeśli są one częściami składowymi i zamontowanie ich ma wpływ na trwały wzrost wartości samochodu, to przy przekazaniu na cele prywatne należy naliczyć podatek VAT. Opodatkowanie wystąpi tylko w przypadku, jeżeli ulepszenia będą nadal wpływały na podwyższenie wartości samochodu w chwili przekazania samochodu na potrzeby osobiste. W przeciwnym wypadku (gdy stanowić będą wartość nieistotną, naliczenie VAT nie wystąpi).

Podstawą opodatkowania będzie co do zasady cena nabycia części składowych określona w momencie przekazania, czyli uwzględniająca ich realną wartość w momencie przekazania. Częścią składową jest co do zasady wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego (np. akumulator, silnik, opony).